Oświetlenie hal
Hale produkcyjne, magazynowe oraz przemysłowe to specyficzne przestrzenie, które wymagają odpowiedniego podejścia do kwestii oświetleniowych. Ogromnym wyzwaniem jest już sama ich powierzchnia oraz ograniczony dostęp do światła naturalnego. Projektując i tworząc systemy oświetleniowe do hal, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Powinniśmy nie tylko uwzględnić normy BHP, lecz również potrzeby konkretnych stanowiska pracy, a także wybrać rozwiązania, które będą energooszczędne i ekonomiczne.
Normy oświetleniowe dla hal
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie hal produkcyjnych, magazynowych i przemysłowych musi istnieć odpowiednie oświetlenie. Ma ono zapewnić należyte warunki widzenia oraz bezpieczeństwo podczas wykonywanych czynności przez pracowników.
Normą, która reguluje te kwestie, jest PN-EN 12464-1:2011 (wcześniej PN-EN 12464-1:2004). Zawiera ona informacje dotyczące oświetlenia hal w tym główne parametry, do których zalicza się:
- natężenie oraz równomierność światła;
- barwę światła wraz ze współczynnikiem jej oddawania.
To na ich podstawie należy tworzyć systemy oświetleniowe, które będą wspierały pracowników w ich pracy. Od sposobu ich zaprojektowania zależy bowiem nie tylko komfort i bezpieczeństwo zatrudnionych, lecz również wydajność czy ilość pomyłek, jakie mogą pojawić się w trakcie pracy (np. podczas pakowania zamówień bądź sprawdzania wyprodukowanych komponentów).
W przypadku chęci stworzenia nowego systemu oświetlenia hali lub poprawy istniejącego, warto wykonać specjalistyczny audyt. W ramach niego zostaną ocenione konkretne pomieszczenia oraz przestrzenie pod kątem zużycia energii elektrycznej na oświetlenie. Zostanie również zbadana efektywność opraw oświetleniowych i lamp w kontekście wydajności pracowniczej i produkcyjnej.
Na podstawie dokumentacji z audytu będziemy mogli stworzyć nowy projekt systemu oświetlenia lub zmodernizować ten istniejący. W tego typu pracach pomóc mogą nam eksperci w postaci architektów, konstruktorów oraz inżynierów specjalizujących się w urządzeniach świetlnych. Dysponują oni niezbędnym sprzętem oraz wiedzą, która umożliwi nam stworzenie systemu dopasowanego do potrzeb naszej hali oraz wymagań pracowników.
Jakie natężenia światła powinno być w halach?
Biorąc pod uwagę wspomniane wcześniej normy, natężenie światła w halach może wynosić od 200 do nawet 1500 luksów w zależności od indywidualnych wymagań obiektu czy miejsca pracy. Przykładowy podział ze względu na konkretne stanowiska wygląda w następujący sposób:
- stanowisko projektowania wspomagane komputerowo (praca przed ekranem komputera) – ok. 500 lx;
- spawanie/ lutowanie – ok. 300 lx;
- prace montażowe precyzyjne – ok. 750 lx;
- mikromechanika – ok.1000 lx.
W podobny sposób należy również ustalać pozostałe parametry oświetleniowe. W przypadku barwy światła powinna ona być dostosowana do konkretnych warunków produkcyjnych. Jeżeli na stanowiskach pracy wykonuje się czynności manualne, to musi ona zapewniać wysoką wydajność wzrokową. Wówczas jej wartość powinna oscylować w zakresie od 4500 K do 5000 K.
Innym ważnym parametrem jest współczynnik olśnienia (UGR), który wskazuje ilość oślepiającego blasku emitowanego przez światło. Im wyższe wartości UGR, tym większy dyskomfort wywołany przez lampy. Przyjmuje się, że w pomieszczeniach, gdzie praca wymaga precyzji, jego współczynnik powinien być niski. W przypadku hal magazynowych wartość UGR powinna wynosić <22, a w przypadku produkcyjnych <25.
Zachowanie powyższych parametrów ma szczególne znaczenie w kontekście hal, gdyż w ich przypadku dostęp do światła naturalnego jest znacznie ograniczony. Skutkuje to częstszymi przypadkami zmęczenia pracowników, a także spadkami wydajności. Jeżeli to możliwe, warto stosować żarówki, które emitują światło o barwie neutralnej, zbliżonej do tego naturalnego.
Cechy dobrego oświetlenia przemysłowego
Nowoczesne oświetlenie przemysłowe do hal produkcyjnych i magazynowych oprócz możliwości ustawiania konkretnych parametrów świetlnych, powinno również posiadać inne cechy. Do najważniejszych z nich należy m.in.:
- wysoka wydajność;
- energooszczędność;
- trwałość;
- możliwość łączenia w większe systemy.
Wszystkie z tych funkcji spełnia nowoczesne oświetlenie LED, które wybierane jest przez wielu właścicieli powierzchni przemysłowych i produkcyjnych. Lampy i oprawy oświetleniowe współpracujące z tą technologią dają gwarancję wysokiej jakości światła oraz wydajności. Jednocześnie są bezpieczne dla środowiska oraz człowieka, a także pozwalają na oszczędności w kontekście rachunków za energię elektryczną.
Rozwiązania oświetleniowe oparte na technologii LED są również polecane ze względu na relatywnie niskie ceny. Ma to znaczenie w przypadku tworzenia większych systemów, składających się z wielu lamp i opraw, a także w momencie obowiązkowej wymiany zepsutych lub uszkodzonych komponentów.
Środowisko przemysłowe jest bardzo wymagające dla maszyn i urządzeń. Lampy działające na terenie hal muszą być w pełni sprawne i powinny dostarczać światło nieraz przez 24 godziny na dobę, aby zapewnić należyte warunki pracy i produkcji. Dlatego tak ważna jest ich trwałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne, nagrzewanie się oraz działanie czynników zewnętrznych (np. pyłu i zanieczyszczeń).
Hale produkcyjne i przemysłowe to również przestrzenie o dużej powierzchni, przez co posiadają one znaczne zapotrzebowanie na oświetlenie. W ich przypadku doskonałym rozwiązaniem będą urządzenia z możliwością łączenia w systemy, a także oprawy pozwalające na tworzenie ciągów i wpinanie do szynoprzewodów. Dzięki temu mamy możliwość oświetlenia całej hali włącznie ze stanowiskami pracy, szlakami komunikacyjnymi, regałami czy wejściami.
Najlepsze lampy do oświetlenia halowego
Jeżeli projektujesz lub tworzysz oświetlenie do swojej hali przemysłowej lub magazynowej, koniecznie zastanów się nad rozwiązaniami wykorzystującymi nowoczesną technologię LED. Szczególnie polecamy produkty systemowe DALI, w skład których wchodzą m.in. zasilacze LED, czujniki i przekaźniki. Produkty tej marki są łatwe w montażu oraz odporne na wszelkiego rodzaju zakłócenia. Ich sieć komunikacyjna składa się z dwóch niskonapięciowych linii, które są jednocześnie przewodami sygnałowymi i zasilającymi. Komunikacja między elementem końcowym a sterującym jest dwukierunkowa, dzięki czemu będziesz mieć możliwość sterowania oraz diagnostyki.
Główną korzyścią systemów DALI jest możliwość stworzenia centralnego punktu do zarządzania oświetleniem całego obiektu. W przypadku dużych budynków halowych istnieje możliwość podłączenia ponad 12 500 urządzeń oświetleniowych. System DALI funkcjonuje również w wariancie bezprzewodowym, który umożliwia oświetlanie dużych powierzchni z ograniczonym miejscem na magistralę. Składa się on z bezprzewodowych zasilaczy, sensorów oraz przełączników, podłączanych do bramy IP.
DALI to funkcjonalne rozwiązanie dedykowane do hal przemysłowych i produkcyjnych oraz magazynowych, które pozwala na m.in.:
- stałą kontrolę natężenia światła;
- sterowanie indywidualne lub grupowe;
- płynne włączanie i wyłączanie;
- ściemnianie poszczególnych opraw i wykrywanie ruchu;
- wdrażanie funkcji czasowych opartych o harmonogramy;
- kontrolę za pomocą zegara astronomicznego;
- diagnostykę opraw i całego systemu.
Systemy DALI znakomicie współpracują z innymi urządzeniami za sprawą sensorów nowej generacji. Po odpowiednim zaprogramowaniu mogą one kontrolować m.in. jakość powietrza w hali oraz łączyć się z oprogramowaniem odpowiedzialnym za zarządzanie budynkiem. Wówczas możemy połączyć lampy i oprawy z systemem klimatyzacyjnym oraz sterującym roletami oraz drzwiami.
Te i inne rozwiązania współpracujące z technologią LED znajdziesz w LAKO! Od 1982 roku projektujemy i tworzymy innowacyjne rozwiązania z zakresu oświetlenia dla klientów indywidualnych oraz firm. W naszym portfolio znajdziesz liczne realizacje, które potwierdzą naszą wszechstronność i bogatą ofertę produktową. Zapraszamy do kontaktu!