Oświetlenie w placówkach medycznych

Placówki medyczne, takie jak szpitale, kliniki, przychodnie czy laboratoria, stanowią specyficzny segment usługowy. Pod kątem projektowania oświetlenia wymaga on fuzji funkcjonalności, designu oraz bezpieczeństwa. Dobrej jakości lampy i oprawy w placówkach medycznych muszą bowiem spełniać konkretne wymogi, a jednocześnie kreować środowisko pracy przyjazne zarówno pracownikom służby zdrowia, jak i pacjentom. 

Oświetlenie klinik i szpitali – na co zwrócić uwagę?

Oświetlenie w placówkach medycznych odgrywa kluczową rolę nie tylko w kontekście zapewnienia odpowiednich warunków pracy personelu medycznego, ale również w aspekcie komfortu pacjentów. Wymogi dotyczące natężenia światła oraz równomierności są istotne, aby stworzyć optymalne środowisko dla wszystkich przebywających na terenie szpitala bądź kliniki.

Ponadto, istotne jest dostosowanie oświetlenia do konkretnych potrzeb danego pomieszczenia. Możliwość regulacji parametrów oświetleniowych, takich jak natężenie światła, temperatura barwowa czy kierunek oświetlenia, pozwala na dostosowanie warunków świetlnych do różnych czynności. To istotne zwłaszcza w przypadku wykonywania zabiegów i operacji czy też analizy badań. 

Dobrym pomysłem dla wielu klinik i szpitali może być wprowadzenie oświetlenia biodynamicznego. Naśladuje ono naturalne zmiany światła w ciągu dnia i może mieć korzystny wpływ na rytm snu oraz czuwania pacjentów i personelu medycznego. Dzięki dostosowaniu intensywności i barwy światła do pór dnia, można wpływać na poziom energii i poprawić jakość snu, co jest istotne zwłaszcza w przypadku pacjentów przebywających dłużej w placówce.

Systemy oświetlenia powinny być także wyposażone w lampy działające w trybie awaryjnym. Są one niezbędne w przypadku zaniku zasilania bądź sytuacji krytycznych (np. pożarów). Jest to kluczowy element systemu bezpieczeństwa pacjentów i personelu, który umożliwia oświetlenie ciągów i szlaków komunikacyjnych, a także zapewnia widoczność podczas ewakuacji. 

W niektórych obszarach, takich jak sale operacyjne czy pomieszczenia laboratoryjne, istnieje potrzeba zastosowania oświetlenia spełniającego normy dotyczące sterylności. Wówczas lampy i oprawy muszą być łatwe w utrzymaniu w czystości, a także nie mogą prowadzić do transmisji zarazków i patogenów. 

Obecnie najczęściej w oświetleniu placówek medycznych korzysta się z rozwiązań opartych o technologię LED. Jest ona niezwykle efektywna energetycznie, ma długą żywotność oraz daje możliwość precyzyjnej regulacji parametrów świetlnych. Dodatkowo, technologia LED jest ekologiczna, a produkty wykonane w ramach niej posiadają niewielki ślad węglowy. 

Oświetlenie placówek medycznych – normy i standardy

W Polsce oświetlenie placówek medycznych podlega ścisłym regulacjom i normom, które są określone w różnych aktach prawnych. Kluczowym dokumentem w tym zakresie jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 1997 roku. Wymagania dotyczące oświetlenia różnych kategorii pomieszczeń medycznych są szczegółowo określone, a ich wartości są wyrażone w luksach (lx). 

Salom operacyjnym przypisuje się natężenie światła na poziomie co najmniej 1000 lx, co jest niezbędne do zapewnienia odpowiednich warunków do wykonywania precyzyjnych zabiegów chirurgicznych. Gabinety lekarskie powinny natomiast posiadać natężenie światła na poziomie około 500 lx, a dla pomieszczeń diagnostycznych, takich jak sale rentgenowskie czy tomograficzne, normy mogą wynieść nawet 1500 lx.

Jednym z najważniejszych parametrów oświetlenia jest współczynnik oddawania barw oznaczony skrótami RA lub CRI (Color Rendering index). Współczynnik ten im wyższy - tym lepiej oddaje naturalność koloru. W gabinetach lekarskich współczynnik oddawania barw CRI powinien być na poziomie minimum 90. Jest on szczególnie istotny np, w gabinetach stomatologicznych, gdzie dobiera się kolor wypełnień protetycznych. Dzięki imitacji światła dziennego praca w pod lampami ze współczynnikiem CRI>92 znacząco podnosi komfort pracy

Wskaźnik olśnienia, czyli stosunek natężenia światła odbitego do natężenia światła padającego, również jest ściśle regulowany. Zgodnie z normami, olśnienie powinno wynosić około 0,5% dla pomieszczeń oświetlonych sztucznym światłem. Niski współczynnik zapewnia komfort pracy medykom, a u pacjentów nie wywołuje dolegliwości bólowych czy też uczucie niepokoju bądź rozdrażnienia.

Równomierność oświetlenia jest kolejnym ważnym parametrem. W salach operacyjnych i pomieszczeniach diagnostycznych normy określają, że różnica pomiędzy najjaśniejszym a najciemniejszym obszarem nie powinna przekraczać określonej wartości procentowej, co zapewnia jednolite oświetlenie na całej powierzchni.

Normy określają również wymagania dotyczące lamp i opraw oświetleniowych w placówkach medycznych. Lampy chirurgiczne, dopuszczone do użytku medycznego, muszą spełniać wytyczne dotyczące intensywności światła, głębokości pola operacyjnego, a także eliminacji cieni. Uwzględnienie konkretnych norm prawnych, takich jak PN-EN 12464-1:2011 czy PN-EN 60601-2-41:2010 oraz regulacji unijnych, pozwala placówkom medycznym zapewnić optymalne warunki oświetleniowe, zgodne z obowiązującymi standardami.

Jakie oświetlenie placówek medycznych jest najlepsze?

Idealne parametry lamp i opraw świetlnych wpływają na skuteczność świadczeń medycznych oraz komfort pacjentów i personelu. Ogromną rolę odgrywa przede wszystkim temperatura barwowa oświetlenia. W placówkach medycznych zaleca się korzystanie z lamp o temperaturze barwowej zbliżonej do światła dziennego, czyli około 5000 – 6000 Kelwinów. Taki zakres pozwala na naturalne odtworzenie kolorów, co jest istotne zwłaszcza w diagnostyce i zabiegach.

Dostosowując system oświetlenia w placówce medycznej do potrzeb personelu i pacjentów, warto również zwrócić uwagę na kąt oświetlenia. Powinien on być dopasowany do specyfiki danego pomieszczenia. Na przykład, w salach operacyjnych zaleca się użycie lamp sufitowych o szerokim kącie oświetlenia lub specjalistycznych lamp stojących, które dają światło punktowe. 

Warto również pamiętać o wyborze lamp o wysokim stopniu ochrony IP. Dotyczy to w szczególności pomieszczeń, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z wodą czy innymi substancjami. Wyższe wartości IP dają również pewność, iż dany produkt jest higieniczny, a co za tym idzie nie wpływa na bezpieczeństwo i higienę pracy w danym gabinecie lub na bloku operacyjnym. 

Przy wyborze oświetlenia dla placówek medycznych warto także zwrócić uwagę na możliwość regulacji parametrów, takich jak intensywność światła czy kierunek oświetlenia. Lampy powinny umożliwiać precyzyjne dostosowanie do potrzeb konkretnych zabiegów czy diagnoz, co wpływa na skuteczność świadczeń medycznych. Warto również przemyśleć zakup nowoczesnych opraw, które da się połączyć w jeden system zarządzany technologią smart. 

Lampy i oprawy w systemie oświetleniowym placówek medycznych

W systemie oświetleniowym placówek medycznych istnieje wiele rodzajów lamp i opraw, które łączą innowacyjny design z funkcjonalnością. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań są lampy LED. Zdobywają one uznanie ze względu na swoją energooszczędność, długowieczność i przyjazność dla środowiska.

W przypadku sal operacyjnych, gdzie kluczowa jest przede wszystkim precyzja, korzysta się nie tylko z górnego oświetlenia w formie plafonów, lecz również specjalistycznych lamp stojących. Ich regulowany kąt oświetlenia i intensywność światła umożliwiają dokładne oświetlenie pola zabiegowego. Lampy tego typu posiadają trójnogi lub specjalne wysięgniki, które umożliwiają szybką regulację ich wysokości oraz kątu padania światła. 

Oprócz tego, wiele nowoczesnych klinik stawia na dyskretne listwy i taśmy LED, za pomocą których oświetla się m.in. ciągi komunikacyjne. Diody są wówczas “wpuszczane” w specjalne profile (korytka) i oprawy, a następnie przysłaniane za pomocą kloszy. W ten sposób można w subtelny sposób nie tylko oświetlać korytarze, ale również portiernie, punkty rejestracyjne czy też gabinety zabiegowe. 

Prestiżowe kliniki oraz placówki stawiające na pierwszym miejscu komfort pacjenta, bardzo często wyposażone są również w lampy dekoracyjne. Najczęściej stosuje się je w poczekalniach, salkach dla dzieci, w punktach rejestracyjnych oraz na portierniach. Mają ona na celu zbudowanie przyjaznej i pozytywnej atmosfery, a także uspokojenie pacjentów. Doskonale nadają się do tego lampy stojące z ozdobnymi abażurami oraz geometryczne oprawy, świecące całą swoją powierzchnią. 

Warto powierzyć dobór oświetlenia profesjonalistom, którzy dobiorą oświetlenie w sposób ergonomiczny, tak aby zadbać o komfort pracy zarówno lekarza, jak i asysty.

Jeśli szukasz oświetlenia do placówki medycznej, koniecznie sprawdź naszą markę! LAKO to rodzinne przedsiębiorstwo, które od 1982 roku proponuje klientom rozwiązania zindywidualizowane i dopasowane do ich potrzeb. W naszej ofercie znajdziesz nowoczesne lampy LED dedykowane do szpitali, klinik oraz laboratoriów medycznych. Sprawdź nasze portfolio, zobacz realizacje i zapoznaj się z recenzjami zadowolonych klientów. LAKO wie, jak oświetlić Twoje życie.