Jak dostosować oświetlenie do miejsca pracy? Przykład gabinetu stomatologicznego

Stomatolog w polu zabiegowym potrzebuje 1000 luksów (jednostka natężenia światła), a w obszarze operacyjnym 5000 luksów. Wartości te reguluje norma PN-EN 12464-1. Mimo tego, w większości gabinetów poziom natężenia światła nie przekracza 500 luksów w polu pracy, a średnio jest to 200-300. Na co więc zwrócić uwagę, wyposażając poszczególne pomieszczenia?

Lekarz dentysta każdego dnia, przez wiele godzin, pracuje przy fotelu stomatologicznym. Zabiegi, aby były efektywne, wymagają niesamowitego skupienia i precyzji. Światło może pomóc lub utrudnić wykonywanie czynności. Badania naukowe udowodniły, że wydajność pracy, zwłaszcza wymagającej skupienia i uwagi, rośnie przy dobrze dostosowanym oświetleniu. Należy podkreślić, że jakość i ilość światła, wpływa na samopoczucie w trakcie pracy i podczas odpoczynku. Warto więc znaleźć rozwiązanie, które najlepiej spełni swoją funkcję w konkretnym gabinecie.

Oświetlenie gabinetu lekarskiego - podstawowe zasady

Główne zasady doboru oświetlenia do wnętrz to tylko punkt wyjścia. Gabinet musi dostosować całą aparaturę do obowiązujących norm i aktów prawnych. Celem takiego podejścia, jest zapewnienie bezpiecznej pracy lekarzowi i komfortu pacjentom. W związku z tym, meblując gabinet dentystyczny, należy zapoznać się z wytycznymi Ministra Zdrowia, Ministra Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministra Infrastruktury. Najwięcej informacji znaleźć można w europejskiej normie PN-EN 12465-1: „Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach”, gdzie wskazano wymagania minimalnego i średniego natężenia oświetlenia. 

Przede wszystkim należy pamiętać, aby światło nie oślepiało i jednocześnie odpowiednio doświetlało pomieszczenie. Optymalnym rozwiązaniem wydaje się zamontowanie większej liczby punktów świetlnych w gabinecie, którymi można swobodnie sterować, w zależności od potrzeb. W ten sposób, niezależnie od pogody, stworzymy komfortowe warunki pracy, a to pozwoli na skuteczniejszą diagnozę problemu pacjenta. Dobrze również pamiętać o pozostałych wnętrzach w obiekcie, jak poczekalnia czy pomieszczenie gospodarcze. W pierwszym pomieszczeniu możemy wybrać ciepłą barwę światła, która działa relaksująco. Z kolei w pokojach socjalnych, lepiej postawić na funkcjonalność.

Urządzamy gabinet lekarski

Dobrym rozwiązaniem w placówkach stomatologicznych są lampy sufitowe takie jak produkty z kategorii SKYLIGHT czy SK - plafony, oprawy wpuszczane w sufit czy oprawy natynkowe. Charakteryzują się odpornością na zanieczyszczenia, dobrze doświetlają przestrzeń, rozmieszczone na całej powierzchni sufitu  prezentują się bardzo estetycznie. Wspomniane rodzaje lamp łączą w sobie elementy dekoracyjne i funkcjonalne, co sprawia, że są atrakcyjniejszym rozwiązaniem w porównaniu do typowych świetlówek. Uzupełnieniem wyposażenia gabinetu może być lampka biurkowa, a także kinkiety pełniące funkcje techniczne lub będące estetycznym dodatkiem.

Poczekalnia jest miejscem, gdzie pacjenci spędzają czas przed wizytą. W tej przestrzeni sprawdzą się sufitowe oprawy natynkowe oraz plafony. Nad recepcją można dodatkowo zainstalować lampy wiszące, które doświetlą blat i poprawią ogólną estetykę wnętrza. Dobra intensywność światła jest szczególnie ważna dla osób, które mają problemy ze wzrokiem. Jako uzupełnienie oświetlenia głównego, doskonale sprawdzą się reflektorki lub kinkiety. Z kolei w przestrzeniach socjalnych i gospodarczych warto postawić na plafony, ale także spoty czy reflektory, które mogą doświetlić konkretne obszary w pomieszczeniu. 

Dobre oświetlenie wpływa na wzrost wydajności pracy

Przytoczone wcześniej badania potwierdzają, że wraz ze wzrostem natężenia światła, rośnie też wydajność pracy. Przy trudnych zadaniach współczynnik ten rośnie znacznie szybciej, niż przy czynnościach prostszych. Stomatologia to trudna sztuka, a oświetlenie ma wpływ na efekty pracy lekarza.

Zbadano jeszcze jedną zależność — pomiędzy ilością światła a liczbą popełnianych błędów. Wyniki pomiarów są jednoznaczne. Niskie natężenie światła przekłada się na wzrost błędów w trakcie wykonywania zadań złożonych i trudnych. Dlatego ważne jest, aby zakres oświetlenia był optymalnie dostosowany do rodzaju wykonywanych czynności. Eksperymenty pokazują, że pole operacyjne (jama ustna pacjenta) i pole zabiegowe (przestrzeń wokół głowy pacjenta, w której pracuje lekarz w trakcie zabiegu), jak i pozostałe części gabinetu, powinny być wyposażone w dedykowany rodzaj oświetlenia.

Wiemy już, jak ważne jest optymalne dostosowanie oświetlenia i w jaki sposób przekłada się na wydajność pracy. Źle dobrane powoduje:

• bóle głowy;
• szybsze zmęczenie;
• zaczerwienienie i łzawienie spojówek oraz powiek;
• zmniejszenie zdolności akomodacji soczewki oka;
• zmniejszenie ostrości widzenia, wrażliwości na kontrasty i szybkość spostrzegania;
• pogorszenie samopoczucia;
• zwiększenie wypadkowości oraz obniżenie wydajności pracy.

Parametry dobrego oświetlenia oraz jego optymalne natężenie w miejscu pracy

Podstawowe wymagania dotyczące instalacji oświetleniowej w miejscu pracy:

• musi być pozbawiona migotania - inaczej tętnienia, czyli efektu stroboskopowego;
• współczynnik oddawania (rozróżnialności) barw światła Ra równy 80 lub większy;
• źródła światła powinny mieć temperaturę barwową w przedziale 5000-5500 Kelwinów.

Zalecenia normy PN-EN 12464-1 wskazują, że głównym punktem oświetlenia w pomieszczeniach, powinno być padające bezpośrednio z góry, tzw. światło sufitowe. Najlepiej, gdy w gabinecie znajduje się kilka różnych źródeł świetlnych. Pozwala to zapobiec wystąpieniu różnic w natężeniu. W sytuacji, gdy warunek ten nie zostanie spełniony, w pomieszczeniu pojawią się bardzo ciemne i jasne obszary. 

Intensywność światła w poszczególnych miejscach gabinetu powinna być odpowiednio dostosowana. W ogólnej przestrzeni wystarczy 500 luksów (Ra min. 80 - to wskaźnik oddawania barw), w obszarze pracy dentysty (głowa pacjenta) 1000 luksów (Ra min. 80), a w polu zabiegowym (jama ustna) 5000 luksów (Ra min. 80). W innych przestrzeniach, jak korytarze, łazienki, poczekalnia czy pokoje socjalne wystarczy 200-300 luksów przy Ra na poziomie 40-60.

Oświetlenie w gabinecie stomatologicznym to jedno z kluczowych „narzędzi”, które ma wpływ na komfort i efektywność pracy lekarza. Warto zadbać o wysokiej jakości lampy, które gwarantują jakość i żywotność, a przy tym zapewnią estetyczny i atrakcyjny wygląd.

Zapraszamy do kontaktu z naszym przedstawicielem, który pomoże dobrać najlepsze rozwiązanie do Twojego gabinetu stomatologicznego.